مقدمه
امروزه با توجه سرعت گرفتن زندگی شهری، آپارتمان‌نشینی یکی از اصول شهرنشینی شده است. بزرگ بودن شهرها و کمبود زمین برای ساخت‌وسازهای ویلایی، ساکنین شهری را به‌سوی آپارتمان‌نشینی سوق داده است. قوانین زندگی در آپارتمان با زندگی در خانه‌های ویلایی بسیار متفاوت است و هر کس باید تابع قوانین موجود در هر ساختمانی باشد. در یک بلوک آپارتمانی تعداد زیادی زندگی می‌کنند و هر کدام دارای اخلاق و رفتار خاص خود هستند؛ شخصی که می‌خواهد آپارتمان‌نشین شود باید خود را موظف کند که به‌تمامی افراد با هر نوع اخلاق و رفتار احترام بگذارد. در این مقاله به بررسی قوانین آپارتمان نشینی پرداخته‌ایم.
چرا آشنایی با قوانین آپارتمان‌نشینی مهم است؟
هر آپارتمان بستگی به تعداد طبقات، تعداد سکنه و موقعیت مکانی، قوانین مخصوص به خود را دارد. شخصی که در یکی از واحدهای این بلوک آپارتمانی زندگی می‌کند؛ باید از تمام قوانین خصوصی و مشاعی اطلاع داشته باشد. اطلاع از این قوانین می‌تواند به افراد کمک کند تا زندگی بهتری را در کنار یکدیگر تجربه کنند.
ازآنجاکه همه ساکنین آپارتمان مالک واحدها نیستند و هرساله ممکن است مستأجرهایی به این جمع اضافه شوند؛ این قوانین باید شکل منسجمی داشته باشند. درنتیجه فردی که تازه به جمع آپارتمان یک بلوک اضافه می‌شود؛ می‌تواند از قوانین اطلاعات کافی را به دست بیاورد.
قوانین عمومی آپارتمان‌نشینی
هیئت‌مدیره هر ساختمان بسته به شرایط یک آپارتمان، قوانین اختصاصی را برای آن تعریف می‌کنند؛ اما برخی از قوانین به صوت عمومی تعریف شده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
۱-رعایت حقوق همسایگی
یک آپارتمان‌نشین باید بداند که مالک چه بخشی از آپارتمان است و چه بخشی جز مشاعات به‌حساب می‌آید؛ به‌این‌ترتیب می‌تواند قوانین مربوط به هر بخش را به‌صورت کامل اجرا کند.
در قوانین مشاعات آمده است که هرگز هیچ‌کدام از سکنه اجازه مصارف خصوصی از مشاعات را ندارند. مثلا اینکه حق گذاشتن هیچ وسیله‌ای را در پارکینگ یا راه‌پله و یا پشت‌بام ندارند. در مواردی که مشاعات احتیاج به تعمیر داشته باشند؛ باید هر فرد هزینه‌ای را که هیئت‌مدیره ساختمان در نظر گرفته‌اند، بدون هیچ اعتراضی بپردازد.
در موارد خصوصی هم باید حق عموم را در نظر بگیرد و از ایجاد هرگونه مزاحمت برای سکنه بپرهیزد. داشتن مهمانی‌های شلوغ و پر سروصدا و تمرین موسیقی کلامی با صدای بلند و یا تمرین ابزاری مثل دف و تنبک در آپارتمان می‌تواند باعث آزار همسایگان شود. یک آپارتمان‌نشین باید این را بداند که ضرب‌المثل چهاردیواری اختیاری، در مورد آپارتمان‌نشینی هرگز صدق نمی‌کند.
۲-عدم تغییر در ساختار آپارتمان مسکونی
در آپارتمان‌نشینی هیچ‌کدام از ساکنین حق تغییر در ساخت‌وساز ملک را ندارند؛ به عبارت بهتر هرگونه تغییر باید دارای مجوز باشد و با توافق دیگر ساکنین انجام شود. هرگونه نشتی آب از سقف هر کدام از واحدها بر عهده ساکنین طبقه رویی است و باید تمام هزینه‌ها را برای رفع عیب مذکور بپردازد. تمامی هزینه‌های مصرفی برای مشاعات به عهده تمامی ساکنین است و اگر کسی فکر کند که در حق او اجحاف شده، باید از طریق مراجع قانونی پیگیری کند.
۳-رعایت حق مالکیت
وجود پارکینگ در همه آپارتمان‌ها لازم است؛ ولی بعضی از مالکین یا واحد را بدون پارکینگ خریداری کرده‌اند یا حق پارکینگ را پرداخت نمی‌کنند. در این صورت حق استفاده از پارکینگ را ندارند. اگر یکی از سکنه تنها به این دلیل که یک جای خالی در پارکینگ است؛ ماشین خود را در آنجا قرار دهد باید به مالک پارکینگ اجاره بدهد و یا اینکه رضایت او را بگیرد.
۴-عدم استفاده شخصی از مشاعات
آسانسور هم جزئی از مشاعات است و هیچ‌کدام از سکنه حق حمل وسایل خانه را با آن ندارند. اگر از این قانون سرپیچی کنند و خسارتی به آسانسور وارد شود؛ شخص مذکور باید تمامی هزینه‌های مربوطه را بدون هیچ اعتراضی بپردازد.
قرار دادن هرگونه وسیله‌ای بر روی پشت‌بام منوط به اجازه سکنه است و اگر با قرار دادن این وسایل آسیبی به پشت‌بام برسد؛ شخص مذکور باید تمامی هزینه‌های مربوط به تعمیر را بپردازد. قرار دادن حیوانات مثل سگ و مرغ و کبوتر بر روی پشت‌بام ممنوع است و هر کدام از سکنه که اقدام به این کار بکنند، باید جوابگوی مراجع قانونی باشند.
کلید پشت‌بام در دست مدیر ساختمان است و فقط در صورت لزوم به سکنه واگذار می‌شود ولی در بعضی آپارتمان‌ها همه ساکنین با هم توافق می‌کنند و یک نسخه از کلید درب پشت‌بام به همه داده می‌شود تا در صورت لزوم مثل تعمیر کولر یا تنظیم آنتن تلویزیون خود از آن استفاده کنند.
۵-پرداخت حق شارژ
حق شارژ به هزینه‌های مشترکی گفته می‌شود که همه ساکنان ملزم به پرداخت آن هستند. این موارد می‌تواند شامل هزینه‌های مصرفی آب و برق و گاز مشترک، پول سرایداری، هزینه نگهداری از فضای سبز داخلی و خارجی آپارتمان، هزینه‌های روشنایی و تمیز کردن باشد.
در پرداخت حق شارژ، شرایط واحد مسکونی مهم است و تعداد سکنه خیلی به این موضوع ربطی ندارد. حق شارژ فقط برای مصارفی که گفته شد خرج می‌شود و اگر به مشاعات آسیبی رسیده باشد و احتیاج به مرمت باشد؛ ساکنین باید هزینه آن را به‌صورت جداگانه بپردازند. مگر اینکه توافقی میان مدیر ساختمان و ساکنین مبنی بر جمع‌آوری پول برای صرف در این موارد انجام شده باشد.
هرکدام از سکنه که از پرداخت هزینه‌های مذکور سر باز بزند؛ باید ابتدا جوابگوی هیئت‌مدیره ساختمان و بعد هم مراجع قانونی باشد. در صورت پرداخت نکردن حق شارژ، هیئت‌مدیره ساختمان می‌توانند حق استفاده از آب و برق و گاز را از او سلب کنند و شخص خاطی اجازه هیچ اعتراضی نخواهد داشت.
۶-رعایت قوانین راه‌پله‌ها
در قانون آپارتمان‌نشینی آمده است که هیچ‌کدام از سکنه حق استفاده خصوصی از راه‌پله‌ها را نخواهند داشت. مثلا قرار دادن هر نوع وسیله‌ای حتی جاکفشی هم در راه‌پله‌ها ممنوع است. این قانون برای رفاه عموم است و می‌تواند از هرگونه هرج‌ومرج و بی‌نظمی جلوگیری کند.
سخن پایانی
آپارتمان‌نشینی هم سبکی از زندگی شهرنشینی است که در صورت احترام به قوانین و رعایت آن‌ها، می‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. داشتن اطلاعات و آگاهی از این قوانین می‌تواند افراد را در به اجرا درآوردن آن‌ها کمک کند. به همین دلیل همه افرادی که به‌تازگی به این جمع اضافه می‌شوند؛ باید در ابتدای کار با قوانین حاکم بر ساختمان آشنا شوند. همچنین وظیفه یک مشاوره املاک خوب این است که بعد از امضای قرارداد میان موجر و مستاجر مشاوره های لازم را در خصوص حل مشکلات احتمالی مشتریان خود ارائه نماید.
