وقتی کسی یک ملک مسکونی و یا تجاری داشته باشد و بخواهد آنجا را برای مدتی به شخص دیگری واگذار کند و یا به عبارتی آنجا را اجاره دهد؛ لازم است که قراردادی بین طرفین نوشته شود. اصطلاحا به این قرارداد، اجاره‌نامه می‌گویند. نوشتن اجاره‌نامه و تمدید قرارداد اجاره آن، شرایط و قوانین مربوط به خود را دارد. اجاره‌نامه‌ها حتما باید طبق قوانین وضع‌شده در کشور نوشته شوند تا در صورت بروز مشکل، مالک و یا شخصی که ملک را اجاره کرده است، بتوانند پیگیری کنند. ما در این مقاله قصد داریم چگونگی تنظیم و تمدید قرارداد اجاره را به‌طور کامل برای شما توضیح دهیم.
قرارداد اجاره‌نامه و اطلاعات موجود در آن
مالک می‌تواند ملک خود را در ازای شرایط مشخص و مبلغی معلوم به شخص دیگری واگذار کند. برای این امر، قراردادی بین طرفین نوشته می‌شود که در این قرارداد باید همه مشخصات مالک و شخصی که می‌خواهد ملک را اجاره کند، به علاوه‌ی تمام شرایط و قوانین نوشته شوند.
برای تنظیم اجاره‌نامه می‌توان به مشاورین املاک مراجعه کرد و یا به‌صورت شخصی اقدام کرد؛ البته مراجعه به دفاتر املاک بیشتر توصیه می‌شود. اطلاعاتی که باید به‌صورت دقیق در اجاره‌نامه نوشته شوند، در زیر معرفی می‌کنیم:
اطلاعات شخصی مالک و مستأجر
اطلاعات شخصی هر فرد، هم مالک و هم مستأجر باید به‌طور دقیق و طبق اطلاعات موجود در شناسنامه یا کارت ملی در اجاره‌نامه درج شود. توجه شود که موقع عقد قرارداد حتما شخص مستأجر به همراه مالک حضور داشته باشد.
مشخصات ملک
اطلاعات مربوط به ملک مانند پلاک ثبتی باید به‌طور دقیق از سند مربوطه در قرارداد نوشته شوند. در صورت نیاز، می‌توان با استفاده از این اطلاعات، ملک را شناسایی کرد. توجه شود که شرایط مربوط به پارکینگ و انباری باید حتما درج شوند.
مدت‌زمان قرارداد اجاره
طبق ماده 501 قانون مدنی اگر مدت‌زمان اجاره در قرارداد اجاره‌نامه قید نشود؛ آن قرارداد ازنظر قانونی باطل است. باید حتما به‌طور دقیق مدت‌زمانی که مالک می‌خواهد ملک خود را در اختیار مستأجر قرار دهد بر اساس روز و ماه و سال مشخص شود. مالک نمی‌تواند با اراده خود ملک را تخلیه کند و حتما باید تاریخ مشخص در قرارداد ذکر شود.
از مزایای تعیین مدت‌زمان اجاره می‌توان به امکان دریافت حکم تخلیه و دریافت خسارت تأخیر در تحویل ملک توسط مالک اشاره کرد.
مبلغ اجاره و ودیعه
مبلغ رهن و اجاره و همچنین نحوه پرداخت آن‌ها باید به‌طور کامل در قرارداد قید شود. اگر پرداخت اجاره‌بها با تأخیر صورت بگیرد؛ مالک می‌تواند مبلغی را بابت جریمه در قرارداد ذکر کند. اگر قرار است که مبلغ اجاره‌بها و یا رهن به کارت واریز شود؛ حتما باید شماره کارت در قرارداد نوشته شود. همچنین حتما باید مدت‌زمانی که مالک باید پول رهن را بازپرداخت کند نیز در قرارداد ذکر شود.
نکات مهم دیگر در قرارداد اجاره
در اجاره‌نامه باید حتما ذکر شود که هزینه تعمیرات، شارژ ساختمان و پرداخت هزینه‌های ملک به عهده چه کسی است. همچنین متعلقات ملک مانند آبگرم کن، پکیج، کولر و وسایل دیگر که داخل ملک است و در اختیار مستأجر قرار می‌گیرند، ذکر شود. هرگونه توافقاتی که بین طرفین صورت می‌گیرد نیز باید در قرارداد بیان شود تا بعدا اختلاف به وجود نیاید.
امضای اجاره‌نامه
پس از ذکر همه شرایط و توافقات در قرارداد اجاره، باید قرارداد مورد تأیید مالک و مستأجر قرار گیرد و امضا شود. ازلحاظ قانونی و شرایط حقوقی بهتر است که دو شاهد، اجاره‌نامه را امضا کنند؛ زیرا اگر مشکلی پیش آمد، راحت‌تر می‌توان پیگیری کرد.
نحوه تمدید قرارداد اجاره
معمولا مدت‌زمان اجاره ملک‌ها یک‌ساله است. بعد از اتمام زمان اجاره‌نامه می‌توان دوباره اقدام به تمدید قرارداد اجاره کرد. روش‌های تمدید قرارداد اجاره در زیر معرفی می‌شوند:
مراجعه به مشاورین املاک
مالک و مستأجر اگر قصد تمدید قرارداد اجاره خود را داشته باشند، می‌توانند به مشاورین املاک مراجعه کنند. مراجعه به بنگاه‌های معاملات ملکی برای تمدید اجاره‌نامه از مطمئن‌ترین راه‌ها است. اگر نیازی به تغییر در قرارداد باشد، بهتر است تمدید آن در حضور مشاورین انجام شود تا ازلحاظ حقوقی مشکلی به وجود نیاید. توصیه می‌شود که شخصا اقدام به تمدید اجاره‌نامه نکنید.
تمدید قرارداد فی‌مابین و بدون مراجعه به بنگاه
اگر برای تمدید قرارداد اجاره قصد دارید که هزینه‌های خود را کم کنید و حق کمیسیون املاک را پرداخت نکنید، می‌توانید به بنگاه‌های معاملاتی مراجعه نکنید. در این صورت باید حتما با شرایط حقوقی آشنایی کامل را داشته باشید. اگر قصد ندارید که تغییری در قرارداد ایجاد کنید می‌توانید مفاد موجود در اجاره‌نامه را فقط با پشت‌نویسی برای مدتی که مدنظرتان هست، تمدید کنید.
نوشتن تمدید اجاره‌نامه در برگه‌ای جدید نیاز به ذکر شماره قرارداد اجاره‌نامه دارد. مدت‌زمان اجاره ملک را به‌صورت دقیق در برگه جدید ذکر کنید. مالک و مستأجر باید قرارداد پشت‌نویسی شده یا برگه جدید را تأیید و امضا کنند. در زمان تمدید اجاره‌نامه بهتر است دو شاهد آن را امضا کنند.
تمدید قرارداد اجاره به‌صورت شفاهی
تمدید قرارداد اجاره به‌صورت شفاهی یکی دیگر از روش‌های تمدید قرارداد فی‌مابین است. در این روش به‌صورت شفاهی مدت‌زمان اجاره را تمدید می‌کنند و چیزی نوشته نمی‌شود. این روش بسیار پرخطر است و توصیه می‌شود از انجام آن حتی در صورت آشنا بودن طرفین پرهیز شود.
سخن آخر
زمانی که مالک بخواهد مالی از خود مانند ملک یا هر چیز دیگر را برای مدت‌زمانی مشخص و در قبال گرفتن مبلغی معین در اختیار شخص دیگری قرار دهد، باید بین مالک و مستأجر قراردادی طبق شرایط و قوانین موجود نوشته شود تا در صورت بروز مشکل برای هر یک از طرفین، بتوانند به‌صورت قانونی پیگیری کنند. تنظیم و تمدید قرارداد اجاره، شرایط مربوط به خود را دارد که ما در بالا آن‌ها را ذکر کردیم تا شما بتوانید با آگاهی بیشتری نسبت به اجاره دادن و یا اجاره کردن املاک اقدام کنید.
